پرورش بلدرچین

- تاریخچة پرورش بلدرچین در جهان

اکثر بلدرچین‌های اهلی ژاپنی از نوع بلدرچین‌های وحشی ژاپنی مشتق شده‌اند که به یک گونه مشخص (Coutrnix. Jopanica) تعلق دارند. اهلی کردن آن‌ها در قرن پانزدهم در ژاپن و کره شروع شد. اما اهلی کردن بلدرچین معمولی (Cotunix. Coturnix) در محل دیگری انجام گرفته است (جعفری صیّادی و همکاران، 1376).

وتری[1] (1961) مدعی شد که بلدرچین اولین پرنده‌ای به شمار می‌رود که به دست بشر اهلی شده است ولی نتوانست مدرکی بر ادعای خود ارائه دهد (جعفری صّیادی و همکاران، 1376). زونر[2] (1963) اشاراتی به طور مختصر در مورد بلدرچین کرده است، او یک خط تصویری از پادشاهان قدیمی مصر (2500 سال قبل از میلاد) را نشان داد که به وضوح به یک بلدرچین اشاره داشت (جعفری صیّادی و همکاران، 1376).

اهلی شدن بلدرچین ژاپنی در حدود قرن یازدهم و احتمالاً در ژاپن صورت گرفته و اولین مدرک و رکوردهای ثبت شده در ژاپن به قرن دوازدهم بر می‌گردد.

این پرنده توسط سامورایی‌ها برای آواز خواندن نگهداری می‌شدند ولی کلیة بلدرچین‌های آواز خوان در ژاپن در طی جنگ جهانی دوم به مصرف تغذیه رسیدند (جعفری صیّادی و همکاران، 1376).

در سال 1910 ژاپنی‌ها علاقه‌مند به توسعة تولید گوشت و تخم این پرنده شده و تا سال 1941 به این کار ادامه داده و به دنبال آن، گله‌هایی از بلدرچین در کره، تایوان و چین ایجاد شدند.

بازیافت و پیشرفت این صنعت خیلی سریع بوده و به زودی این پرنده به امریکای شمالی، اروپا، خاورمیانه و خاور نزدیک برده شده. امریکایی‌ها در طی سال‌های 1950 بلدرچین ژاپنی را در گله‌هایی با تعداد زیاد به عنوان یک پرندة شکاری پرورش می‌دادند.

این پرنده، علاوه بر تولید گوشت و تخم، به عنوان حیوان آزمایشگاهی نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت (جعفری صّیادی و همکاران 1376).

1-2- تاریخچة پرورش بلدرچین در ایران

 تاکنون پژوهش‌های گسترده‌ای در رابطه با بلدرچین اجرا شده است. کشورهای که در این ارتباط فعالیت‌های خوبی داشته‌اند به ترتیب عبارتند از آمریکا، فرانسه، ژاپن، انگلستان، مجارستان، هنگ کنک، سنگاپور، بنگلادش و کشورهایی مثل سوریه و نیز پاکستان که اخیراً فعالیت‌هایی را شروع کرده‌اند در ایران نیز مزارع معدودی در پرورش بلدرچین فعالیت دارند (جعفری صیّادی و همکاران، 1376).

بنیان‌گذار پرورش صنعتی بلدرچین در ایران را، مرحوم دکتر معتمد می‌دانند (جعفری صیّادی و همکاران، 1376).

بر اساس بررسی‌های به عمل آمده، پرورش بلدرچین در حال حاضر در شهرستان‌های یزد، مشهد، قم، اصفهان، تهران، کرج و تبریز و همچنین ایستگاه تحقیقات بلدرچین شهرستان بناب در آذربایجان شرقی که تحقیق و پژوهش روی این پرنده در حال حاضر ادامه دارد، صورت می‌گیرد (اسدی، 1387).

1-3-اهمّیت پرورش بلدرچین

مطالعه روی بلدرچین به عنوان پرنده به دلایل متعددی می‌تواند جنبة بینادی یا کاربردی پیدا کند. هم اکنون از بلدرچین به عنوان حیوان آزمایشگاهی در سطح گسترده استفاده می‌شود و مزایای فراوان دیگری نیز سبب اهمّیت پرورش بلدرچین شده است.

پرورش بلدرچین به لحاظ مصرف گوشت و تخم آن در دنیا مرسوم شده است. با وجود این، استفاده از گوشت بلدرچین هنوز به عنوان یک غذای تجملی به شمار می‌رود. بلدرچین با داشتن ویژگی‌هایی مانند جثة کوچک، رشد سریع، بلوغ زودرس، تولید بالای تخم، فاصلة کوتاه تخم‌گذاری (حدود 20 ساعت)، فاصلة کوتاه ایجاد نسل، نیاز کم به محیط پرورش از نظر مساحت، نیاز به غذای کم، مقاوم به شوری آب تا حدود 3 درصد نمک (فرخوی و همکاران، 1373).

دورة انکوباسیون کوتاه، مقاوم به بسیاری از بیماری‌های متداول جوجه‌های گوشتی، کیفیت بالای گوشت و تخم، قیمت بالای تولیدات، هزینة کم مواد غذایی و درمان و بازگشت سریع سرمایه و ... به عنوان پرنده‌ای با ارزش و اقتصادی شناخته شده و هم اکنون در بسیاری از کشورهای جهان پرورش داده می‌شود و تحقیقات گسترده‌ای در حال انجام می‌باشد (ماهری سیس، 1376؛ اسدی، 1387). در منازل این پرنده به عنوان پرندة تفریحی و آواز خوان نگهداری می‌شود (ماهری سیس، 1376).

بلدرچین در دو ماهگی به 20 برابر وزن اولیة خود رسیده، در حالی که مرغ در این مدت به 14 برابر وزن تولدش می‌رسد (اسدی، 1387).

تخم بلدرچین از کیفیت بالاتری نسبت به تخم مرغ برخوردار بوده، به‌ طوری که ارزش غذایی تخم بلدرچین 4 برابر ارزش غذایی تخم‌مرغ است (امامی میبدی، 1372).

 تخم بلدرچین خاصیت انباری بهتری نسبت به تخم مرغ دارد. از تخم بلدرچین جهت مداوا، افزایش نیروی جنسی و تغذیة کودکان نیز استفاده می‌شود (دیانی، 1372).

گوشت بلدرچین به دلیل طعم مطبوع، داشتن کلسترول بسیار کم، طرفداران زیادی را به خود جلب نموده است (دانش مسگران، 1370؛ جعفری صیّادی و همکاران، 1376).

1-4- رده بندی بلدرچین و نژادهای آن

به عقیدة مجمع پرنده شناسی امریکا (1983) و پروفسور شین ایتو[3] (1994)، بلدرچین از نظر جانورشناسی به سلسلة جانوری، شاخة مهره‌داران، کلاس (رده) پرندگان، راستة ماکیان (مرغان)، تیرة (خانواده) قرقاول سانان، جنس کوترنیکس و به یکی از گونه‌های زیر تعلق دارد (مهینی حسینعلی نیا، 1375؛ شین ایتو، 1994).

1-Coturnix. Cotunix(common quail)

2- Coturnix. Japonica (Jopanese quail)

3- Coturnix. Cormqandelica (Black breast quail)

4- Coturnix. Delegorquei(Harlequin quail)

5- Coturnix. Pectoralis (pectoral quail)

عده‌ای عقیده دارند که بلدرچین نژاد مشخص ندارد (ماهری سیس، 1376). امّا به عقیدة آفانا سیف تاکنون 6 نژاد و 60 لاین مختلف بلدرچین ثبت شده است که 34 لاین را لاین‌های موتاسیون یافته تشکیل می‌دهند. تعدادی از نژادهای بلدرچین عبارتند از (دانش مسگران، 1370).

ـ بلدرچین سفید انگلیسی

 ـ بلدرچین سیاه انگلیسی

 ـ بلدرچین ژاپنی

 ـ �

بانک اطلاعات صنعت طیور

*****هوشمندانه تبلیغ کنید *****

...

گیاهان دارویی

گیاهان دارویی

تعریف: گیاهان دارویی، گیاهانی هستند که یک یا برخی از اندام‌های آن‌ها حاوی مادة مؤثره می‌باشد که این مواد دارای اثرات فعال کنندة زیستی در موجودات زنده هستند. همچنین کاشت، داشت، برداشت این گیاهان به منظور استفاده از مواد مؤثره آن‌ها انجام می‌گیرد (فتاحی، 1389).

گیاهان دارویی حاوی مواد مؤثره به سه گروه زیر تقسیم می‌شوند:

1-گیاهان داروی^[1] : گیاهانی که یک یا چند اندام آن‌ها حاوی موادی هستند که این مواد برای اهداف درمانی و یا به پیش مادة مواد دارویی شیمیایی شبه سنتزی استفاده می‌شوند مثل گل.

2- گیاهان معطر^[2]: گیاهانی که باعث تحریک موجود زنده شده و اغلب نیرو دهنده و معطر هستند و ساختار آن‌ها به طور کامل یا تا حدی زیادی اسانس می‌باشد مثل دارچین.

3- ادویه‌جات^[3]: هر گیاه خشک شده که به منظور اهداف ادویه‌ای و طعم دهنده مورد استفاده قرار می‌گیرند. مثل آویشن.

گیاهانی مثل نعناع، شوید، اسطوخودوس، گشنیز ویژگی‌های فوق را دارند. مثلاً نعناع از لحاظ دارویی خاصیت ضد باکتری، تب بر و کاهش درد و حاوی اسانس می‌باشد و همچنین در صنایع غذایی باعث بهبود طعم

می‌شوند.

1-14- تاریخچة گیاهان دارویی

شروع تولید گیاهان دارویی و عطری به ‌صورت‌های جمع‌آوری و کشت، خارج از حافظة بشر است. امّا به احتمال زیاد شروع آن نزدیک به زمانی می‌باشد که این مواد به عنوان تسکین دهندة درد استفاده شدند که بو کردن، جویدن و خوردن برخی از مواد گیاهی منجر به آرامش و کاهش درد شده و عطر و طعم مطلوب این گیاهان به عنوان موادی با ارزش برای انسان‌های اولیه شناخته شدند که منجر به ارتباط بهتر گیاه و مواد غذایی و احساس بهتر می‌شد (فتاحی، 1389).

مهاجرت انسان و سکونت در اکوسیستم‌های مختلف منجر به جمع‌آوری گیاهان دارویی پرداخته و داد و ستد گیاهان بین ممالک همسایه صورت می‌گرفت، به این ترتیب به اشکال گوناگون از این گیاهان استفاده می‌شد.

در این زمان بسیاری از این داروها از آسیا به اروپا منتقل شده و استفاده از این گیاهان به عنوان مواد افزودنی

ادویه‌ای و دارویی گسترش یافت. کشف تئوری میکروب توسط پاستور کخ[4] استفاده و مطالعات بر روی این گیاهان را تسریع کرد و استفاده از گیاهان تا اوایل 1900 به عنوان مواد دارویی اصلی باقی ماند (فتاحی، 1389).

بقراط (1377 قبل از میلاد) کاربرد دارویی 400 گونة گیاه دارویی را شرح داده است. ظهور دانشمندی نظیر سقراط، رازی، هروی، ابن سینا، ابوریحان بیرونی و جرجانی سبب گسترش این علم در جهان گردید (تیموری‌زاده و همکاران، 1387).

گسترة نفوذ گیاهان دارویی در تاریخ ادیان و ملت‌ها درجای ‌جای حوادث مهم تاریخی، سیاسی، اجتماعی و دینی، این گیاهان قرین توجّه بوده‌اند و یا منجر به بروز حوادث مهمی شده‌اند در سورة دهر، آیات پنجم و ششم می‌خوانیم نیکوکاران عالم در بهشت شرابی می‌نوشیدند که طبعش در لطف رنگ و بوی کافور است.

با جست و جو و دقت در منابع دینی، تاریخی و ادبی، اسامی گیاهان دارویی، وجوه تسمیه و حوادث مرتبط با این گیاهان به وفور به چشم می‌خورد، بنابراین، در کنار توجّه فر آینده‌ای که به خواص درمانی این گیاهان می‌شود، لازم است جهت آشنایی بیشتر با این وجوه تسمیه، بررسی‌های جامع‌تری انجام گیرد و حلقه‌ای مجزای دانش بشری مربوط به گیاهان دارویی انسجام و اتصال بیشتری پیدا نمایند (عماد، 1380).

1-15- تاریخچة گیاهان داروی در ایران

 ایرانیان از دیر باز و حتی بیش از دیگران در زمینة گیاهان دارویی و کاربرد درمانی آن‌ها از داشتن پیشرفته‌ای برخوردار بوده‌اند. نمونة بارز آن کتاب باستانی اوستا است. در «وندیداد» یکی از پنج کتاب تشکیل دهندة اوستا (که در مجموع دست کم 2500 سال حکومت دارد)، بخش‌های پرشماری به گیاه درمانی، معرفی گیاهان دارویی و کاربرد آن‌ها اختصاص یافته است. امّا متأسفانه در لشکرکشی اسکندر مقدونی، کتابخانة مشهور اسکندریه در آتش‌سوزی عمدتاً نابود شد و بیشتر منابع و آثار و کتاب‌های جمع‌آوری شده در آن سوخت و خاکستر شد. بدین ترتیب، سوابق گیاه شناسی شرق کهن در دو تمدن ایران و مصر بر اثر این آتش سوزی‌ها، فاقد هر گونه مدرک دیرینه شناخت گیاهان دارویی و خواص آن‌ها گردیده است. متأسفانه بقیة آثار مکتوب گیاهان دارویی که توسط فرقة اسماعیلیه جمع‌آوری شده بود بر اثر تخریب قلاع فرقة اسماعیلیه و آتش زدن کتابخانه‌ها بوسیلة هلاکوخان مغول، کلیة آثار و کتاب‌های مکتوب از بین رفت تا اینکه در قرن هشتم و نهم اطباء ایران رونق خاصی به طبابت ایران و جهان بخشیدند به طوری که با پیدا شدن دانشمندان و نوابغی نظیر ابوعلی سینا و محمد زکریای رازی با انتشار کتاب‌های معروف خود در قرون بعد نیز ادامه یافت و در قرن 13 میلادی، ابن بیطار، اختصاصات متجاوز از 1400 گیاه را که خود شخصاً می‌شناخت را در کتابش شرح داد. (17 و 18).

1-16- اثرات مفید گیاهان دارویی فیتوبیوتیک‌ها

گیاهان دارویی خواص مفیدی هستند که از جملة این خواص می‌توان به ضد کوکسیدیایی و ضد قارچی و آنتی ‌اکسیدانی آن‌ها اشاره کرد (عماد، 1380).

بخشی از خواص درمانی گیاهان مربوط به وجود متابولیت‌های ثانویه از قبیل ترکیبات فنولی، روغن‌های ضروری و ساپونین‌ها در آن‌ها می‌باشد. فرآورده‌های گیاهی به عللی نظیر در دسترس بودن، راحتی کاربرد، نداشتن اثرات سوء جانبی و خواص ضد باکتریایی و ضد اکسیداسیونی به صورت سنتی برای درمان بعضی از بیماری‌ها در انسان و حیوانات از دیر باز استفاده می‌شوند.

عملکرد مناسب دستگاه گوارش از جمله ویژگی‌های یک حیوان سالم است و این امر برای تبدیل مناسب غذا به منظور نگهداری، رشد و تولید ضروری می‌باشد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های عملکرد مطلوب لوله گوارش، متداول بودن جمعیت میکروبی آن است (پناهی دهقان و همکاران، 1375).

اثرهای مفید استفاده از گیاهان دارویی در طیور، ممکن است مربوط به بهبود مقدار خوراک مصرفی، ترشح آنزیم‌های گوارشی، تحریک ایمنی، ضد باکتریایی، ضد کوکسیدیوزی، ضد درد، فعالیت ضد میکروبی و ضد- التهابی بوده و یا دارای قدرت بازدارندگی و یا با خصوصیت اختصاصی ضد اکسیداسیونی باشد. اثرهای مثبت ناشی از اضافه کردن گیاهان دارویی بر خوراک طیور، بر بازده غذایی را می‌توان به افزایش فعالیت آنزیم‌های گوارش مانند: پروتئاز، لیپاز و آمیلاز و در نتیجه افزایش قابلیت هضم و جذب مواد مغذّی در خوراک کاهش فعالیت آنزیم اوره آز و حفظ باکتری‌های مفید روده از طریق رقابت برای جذب باکتری‌های بیماری‌زا نسبت داد (پناهی دهقان و همکاران، 1375).

گیاهان و یا فیتوبیوتیک‌ها به صورت انتخابی از طریق تحریک ترشح میکروفلورای مفید، فعالیت ضد میکروبی میکروارگانیسم‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند که سبب مصرف بهتر خوراک، جذب مواد مغذّی و یا تحریک سیستم ایمنی می‌گردند. بنابراین گیاهان می‌توانند بر روی نیازهای مواد مغذّی حیوانات مؤثر باشند.

---

1. Medicinal plants

2. Aromatic plants

3. Spiced or spice plant                                                                                                                  

1.